ویژگی های ائمه در کلام امام رضا علیه السلام
در روایات ویژگی هایی برای ائمه علیهم السلام نقل شده است که تفکر و دقت در آنها، سبب شناخت بهتر ایشان می گردد. در اینجا حدیثی از امام رضا علیه السّلام برای معرفت و شناخت بیشتر امامان علیهم السلام نقل می شود. ایشان می فرمایند: ما حجت خدا هستيم در روى زمين و خليفه او در ميان بندگان و امين اسرار خدا و كلمه تقوى و دستاويز محكم و گواهان خدا و نشانه هاى او در ميان مردم. به واسطه ما، خداوند آسمان ها و زمين را از نابودی نگه مي دارد، به واسطه ما باران مى بارد و رحمت خدا پراكنده مى گردد. زمين خالى از رهبرى از ما خانواده نخواهد بود چه ظاهر و آشكار باشد يا پنهان و ترسان، اگر زمین يك روز خالى از حجت باشد اهلش را مانند دريا فرو مى برد.
صفات و ویژگی های در این حدیث، برای شناخت بیشتر امامان علیهم السلام بیان شده است:
1– حجت خدا در روى زمين
حجت به معنای راهنمایی آشکار به راه مستقیم است.بنابراین حجت بودن ائمه یعنی ایشان مردم را به سوی خدا و سعادت ابدی راهنمایی می کنند.
2– خليفه خداوند در ميان بندگان
شأن خليفه آن است كه در نيكي ها و اعمال از مستخلف تقليد كند و خليفه خداوند باید اخلاق خدايى بگيرد و در مسیر او حرکت کند.
خداوند در حدیث قدسی می فرماید: هرگاه بنده ای محبوب من شد، من گوش او می شوم که با آن می شنود و چشم او می شوم که با آن می بیند و زبان او می شوم که با آن سخن می گوید و دست او می شوم که با آن اعمال قدرت می کند.
3– امين اسرار خدا
در زيارت اميرالمؤمنين عليه السّلام می خوانیم: سلام از خدا به تو و سلام بر محمد بن عبد اللَّه كه امين خدا است بر وحى و امور لازمه او از قبيل احكام واجبه و محرّمه و مركز وحى و نزول آيات و پايان دهنده گذشتگان و گشاينده آيندگان است.
4– كلمه تقوى
«كلمه تقوا» همان روحيه تقواست كه زائيده ايمان، سكينه و التزام قلبى به دستورات خداوند می باشد.شرافت و برتری ائمه علیهم السلام به همین تقواست که معیار اطاعت الهی می باشد.
5– دستاويز محكم
در روايات «عروة الوثقى» به حب اهل بيت پيامبر علیهم السلام نیز تفسير شده است. حضرت رضا علیه السلام از پیامبر صلی الله علیه و آله چنین نقل می فرماید: هر كه خواهد بر كشتى نجات سوار شود و به حلقه محكم بچسبد و به ریسمان الهی در آويزد بايد پس از من دوستدار على باشد و با دشمن او دشمن باشد و بايد اقتداء كند به امامان رهبر از فرزندانش زيرا آنها خلفا و اوصياء منند و حجت هاى خدا بر خلق او.
6– گواهان خدا
پیامبر و ائمه علیهم السلام از یک سو از گواهان روزقیامت می باشند و از سوی دیگر اعمال امت در طول هفته به حضور ایشان عرضه مى شود و آنها از اعمال آگاه مى باشند.
7– نشانه هاى خدا در ميان مردم
معصومین علیهم السلام با اعمال، رفتار و سخنانشان بهترین نشانه خداوند هستند که انسان را به سوى شناخت آفریدگار جهان، عظمت و قدرت او راهنمایی می کنند.
8– نگه دارنده آسمانها و زمين از ريزش
گفتار و اعمال بسيارى از مردم باعث مى شود كه آسمان و زمين از بین بروند اما خداوند به مقتضاى صبر و مغفرتش به شرافت اهل بيت علیهم السلام، آسمان و زمين را از نابودی نگه داشته است.
9– سبب ریزش باران و پراکنده شدن رحمت الهی
اهل بیت علیهم السلام واسطه باران هستند و خداوند به برکت ایشان باران رحمتش را بر تمامی بندگانش می باراند.
10– مانع عذاب
مقام ربوبيت الهی، به ارسال رسول و حجت به سوى خلق است. امامان عليهم السّلام حجت الهی در روی زمین هستند و زمين بدون آنان معنا ندارد و اگر مردم زمين تنها دو نفر باشند يكى از آن دو امامست.
هر چند که شناخت کامل امام و عظمت و منزلت وی ممکن نیست اما شناخت هر چه بیشتر امام سبب کامل شدن دین می گردد و خداوند امامان را واسطه شناخت خودش قرار داده است.
تهیه کننده : امیر حسین خوشرو اول – معاونت فناوری آموزشگاه
تائید کننده : آقای محمد فرازی – معاونت پرورشی آموزشگاه